Alan Greenspan deed er 27 maanden over. In april 2001 stond het belangrijkste
rentetarief van de Federal Reserve op 4,5 procent. Daarna volgde een
terroristische aanslag, een recessie en een reeks van renteverlagingen.

In juni 2003 verlaagde de voormalige Fed-voorzitter de rente nog een maal,
naar 1 procent. Zo laag was de Fed Fund Rate nog nooit geweest.

Opvolger Ben Bernanke doet het in minder dan de helft van die tijd. Op
31 oktober 2007 stond de rente op 4,5 procent. Aanstaande woensdag, een jaar
min twee dagen later, zal de 1 procent worden bereikt.

Tenminste, dat is de consensus onder de Fed-watchers. De financiële crisis, de
beurskrach en de snel afkoelende economie, zullen Bernanke en de andere
leden van het beleidsbepalende FOMC er toe brengen de rente dinsdag met een
half procent te verlagen.

En misschien zelfs met 0,75 procent. De markt heeft een 25 procent kans op
zo’n grote rentestap ingeprijsd. In dat geval zou de Fed Fund Rate een nieuw
laagterecord bereiken.

Extreme tijden vragen om extreme maatregelen. Maar het is zeer de vraag
of het agressieve rentebeleid van de Fed aan de crisisstemming een einde kan
maken.

Een renteverlaging werkt uiteindelijk alleen, als ook andere rentetarieven
meedalen. Bedrijven en consumenten moeten voor hun geld bij de gewone banken
zijn. Maar Bernanke kan de banken niet dwingen de lage Fed-rente door te
berekenen aan de klant.

En dat doen ze dan ook niet. De rente voor leningen aan kredietwaardige
bedrijven ging het afgelopen jaar zelfs omhoog. Volgens cijfers van de Fed,
steeg deze rente van 5,7 procent in oktober 2007 naar 6,1 procent nu.

Onzekerheid, afkeer van risico en een kritiek liquiditeitstekort in de
bankensector, hebben het rentewapen van Bernanke bot gemaakt.

Greenspan had begin deze eeuw precies hetzelfde probleem. Hoe ver hij de
Fed-rente ook verlaagde, de rente op langlopende leningen bleef hoog. Een ‘conundrum’
noemde Greenspan het, een groot raadsel.

Later zou de lange rente alsnog fors dalen. De economie was toen al weer aan
het herstellen. Gevolg was dat investeerders en beleggers - om nog wat
rendement te halen - op zoek moesten naar nieuwe, exotische
beleggingsproducten. Dat legde de kiem voor de huidige kredietcrisis.

De agressieve renteverlaging van Bernanke is dus niet zonder risico. De
lage rente van nu, kan het probleem van morgen worden.

Er is nog een reden waarom Bernanke moet oppassen met zijn rentestap van deze
week. Als de rente onder de 1 procent komt, begint zijn beleid wel erg te
lijken op dat van de Bank of Japan eind vorige eeuw.

In Japan ging de rente uiteindelijk zelfs naar nul procent. Maar de
economie werd er niet mee geholpen. Het oprakelen van deze Japanse
ervaringen zal de stemming geen goed doen.

Die stemming wordt de komende week verder bepaald door een enorme
hoeveelheid kwartaalcijfers. In Nederland komen de AEX-fondsen DSM, TNT, USG
People, Tomtom, Akzo, Royal Dutch Shell en Unilever met cijfers.

De Amerikaanse belegger zal focussen op bedrijven als Verizon, US Steel,
Procter & Gamble, Visa en Chevron. Verder staat donderdag in het teken
van de eerste raming van de Amerikaanse groei in het derde kwartaal.
Analisten rekenen op krimp, met ongeveer een half procent.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl